Τρίτη 27 Σεπτεμβρίου 2011

Τα ΜΜΕ και οι προσπάθειες χειραγώγησης της κοινής γνώμης μετά από την έκρηξη στο Μαρί

Συντάχθηκε από: Αντρέας Παναγιώτου
 
 Η έρευνα που ακολουθεί διενεργήθηκε την περίοδο Ιουλίου-Σεπτεμβρίου 2011. Ο στόχος της ήταν η διερεύνηση της κάλυψης από τα ΜΜΕ των δεδομένων τα οποία είτε προηγήθηκαν είτε ακολούθησαν την έκρηξη στο Μαρι. Η παρουσίαση η οποία ακολουθεί είναι χωρισμένη σε 2 μέρη: Μετά την εισαγωγή ακολουθεί το πρώτο Μέρος στο οποίο αναλύεται και τεκμηριώνεται η μεθοδολογία της έρευνας με βάση τις θεωρίες για την λειτουργία των ΜΜΕ. Στο δεύτερο Μέρος γίνεται  ανάλυση τεκμηρίων από 2 εφημερίδες για να διερευνηθούν τα ερωτήματα τα οποία κατατίθενται στην  εισαγωγή.
 

Περιεχόμενα
Εισαγωγή (σελ. 1-3)
Μέρος Ι: Μεθοδολογικά και θεωρητικά πλαίσια για την ανάλυση των ΜΜΕ (σελ. 3-9)
             Ιστορικό Πλαίσιο (σελ. 9-12)
Μέρος ΙΙ: Ανάλυση τεκμηρίων
              Από την έκρηξη στην 19 Ιουλίου (σελ.12-20)- Η περιπέτεια μιας ερώτησης:
              Έγινε η δεν έγινε εκκένωση; (14-17)
             Μετατόπιση της συζήτησης στην οικονομία και η νέα αντιπαραθεση  στο
             Κελλακι (σελ. 20 – 24)
            Αναπαραστάσεις της Γεωπολιτικής (σελ. 24 – 32)
           Η κατάθεση του Προέδρου (σελ. 32-37
Συμπεράσματα και Επίλογος (σελ. 37-39)
Υποσημειωσεις (39-45)
 
          
Εισαγωγή
Η προσφορά της κοινωνιολογίας στην κατανόηση της ανθρώπινης εμπειρίας έγραψε ο C.W.Mills μπορεί να ερμηνευθεί ως η διασταύρωση της βιογραφίας με την Ιστορία –  η ένταξη δηλαδή της προσωπικής εμπειρίας σε ένα ευρύτερο ιστορικό και κοινωνικό πλαίσιο. Για να μπορέσουμε, λοιπόν, να κατανοήσουμε τις εμπειρίες που είχαμε μετά από την έκρηξη στο Μαρί, θα πρέπει να τις βάλουμε σε ένα πλαίσιο. Αυτό το πλαίσιο αναπόφευκτα πρέπει να περιλαμβάνει την γεωπολιτική (αφού η έκρηξη έγινε λόγω ενός φορτίου που δεν «μας» ανήκε σαν Κυπριακή Δημοκρατία, και το οποίο υποχρεωθήκαμε να αναλάβουμε λόγω της γεωγραφικής-γεωπολιτικής μας θέσης/προβλήματος), αλλά και τον τρόπο που παρουσιάστηκε το θέμα από τα ΜΜΕ: διότι ουσιαστικά η τεράστια πλειοψηφία του πληθυσμού δεν έζησε άμεσα την εμπειρία της έκρηξης – την «ζήσαμε» όπως μας την παρουσίασαν και τη συσκεύασαν τα ΜΜΕ σαν μηχανισμοί οργάνωσης, συσκευασίας και κατεύθυνσης-εστίασης της πληροφόρησης. Και αυτός ο μηχανισμός δεν είναι ένας αθώος μηχανισμός απλής μεταφοράς ειδήσεων όπως θα δούμε – και όπως είναι γνωστό στα αναλυτικά μοντέλα για την επίδραση των ΜΜΕ . Ο τρόπος οργάνωσης και κατεύθυνσης της πληροφορίας από τα ΜΜΕ είναι μέρος του πλαισίου-περιβάλλοντος το οποίο επηρεάζει τον τρόπο κατανόησης και αντίδρασης/αντιμετώπισης της ευρύτερης πραγματικότητας από το κοινό-πολίτες.

Η ανάλυση που ακολουθεί εστιάζει σε δυο εφημερίδες (σαν ενδεικτικές του ευρύτερου πλαισίου των μεγάλων[1] ΜΜΕ) και ο στόχος είναι να ανιχνευτεί ο τρόπος με τον οποίον οργάνωσαν την πληροφόρηση τόσο για το γεγονός στο Μαρί όσο και για το τι ακολούθησε – και σαν έρευνα αλλά και σαν πολιτικό πλαίσιο.

Η ανάλυση θα είναι ιστορική και θα εστιαστεί σε 2 κατευθύνσεις:
1. Θα αναλυθούν 2 ενδεικτικές διαστάσεις των αιτιών της τραγωδίας (το ζήτημα της εκκένωσης/μη-εκκένωσης όταν ξεκίνησε η φωτιά και η παρουσίαση των τεκμηρίων των γεωπολιτικών δεδομένων γύρω από την κράτηση του φορτίου στην Κύπρο) με στόχο να διαφανεί πώς έγινε η παρουσίαση των στοιχείων – με ποια έμφαση και με ποιο ενδεχομένως στόχο, αν μπορεί να διαφανεί κάτι τέτοιο.
2. Θα αναλυθούν 2 περιπτώσεις δημόσιας αντιπαράθεσης αντιπάλων και υποστηρικτών του προέδρου για να διαφανεί η στάση των ΜΜΕ.

Τα ερωτήματα τα οποία θα διερευνηθούν είναι:
1.  Να ανιχνευτεί αν υπήρξε μια ισομερής πληροφόρηση ή αν τα υπό διερεύνηση ΜΜΕ προσπάθησαν να κατασκευάσουν ένα ηγεμονικό πλαίσιο το οποίο να αποκλείει άμεσα ή/και έμμεσα την άλλη άποψη στο όνομα κάποιου «φυσικού» αυτονόητου.
2. Να αναλυθεί η επιλογή και ιεράρχηση των ειδήσεων (με έμφαση στην πρώτη σελίδα) με στόχο να φανεί αν τα υπό ανάλυση ΜΜΕ ουσιαστικά λογόκριναν συγκεκριμένα τεκμήρια, και  υπάρχουσες οπτικές ή τάσεις οι οποίες θα μπορούσαν να εκφραστούν στο πλαίσιο του προϋπάρχοντος ρητορικού αφηγηματικού τους κώδικα.
3. Να αναλυθεί η πιθανότητα συντονισμένης (δομικά η συνειδητά) προσπάθειας δαιμονοποίησης και περιθωριοποίησης απόψεων – και αν υπήρξε μορφή αντίστασης σε αυτή τη νέα οικοδόμηση ενός κλειστού πλαισίου αναφοράς.
 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Δημοφιλείς αναρτήσεις